Чӑваш Енри пӗр ялта пурӑнакан арҫын утӑ ҫулма тухса граната курнӑ. Вӑрнар муниципаллӑ округӗнчи Кульцав ялӗнче пурӑнакан ҫын хӑй асӑрханӑ япала пирки тӳрех йӗрке хуралҫисене пӗлтернӗ.
Вырӑна Росгвардин ОМОН ӗҫченӗсем пырса ҫитнӗ. Граната вӗренмеллискер пулнӑ иккен.
Граната хӑҫантанпа унта выртнине калама йывӑр, вӑл тутӑхма ӗлкӗрнӗ.
Йӗрке хуралҫисем ун пек япалана курсан тӳрех хӑйсене систерме сӗнеҫҫӗ.
Шупашкар муниципаллӑ округӗнчи Салапайкасси ялӗнче социаллӑ-культура центрӗ уҫӑлмалла. Ӗҫ-пуҫ епле пынипе республикӑн культурӑн министрӗн ҫумӗ Татьяна Казакова паллашнӑ. Министерство ҫыннипе муниципалитет округӗн пуҫлӑхӗ Владимир Михайлов та ҫула тухнӑ.
Объекта «Культурӑна аталантарасси» патшалӑх программипе килӗшӳллӗн хӑпартаҫҫӗ. Центра кӑҫал туса пӗтермелле.
Культура учрежденийӗнче 100 вырӑнлӑх зал, кружок ӗҫлемелли пӳлӗм, вулавӑш, артистсен пӳлӗмӗ, гардероб, вестибюль тата санузел пулӗ.
Чӑваш Енре пурӑнакан 1600 ҫемье ял ипотекипе усӑ курса пӳрт лартнӑ (хӑшӗсем, тен, ахӗррине туяннӑ пулӗ).
Пирӗн республикӑра пурӑнакансем ял ипотекин программипе усӑ курса 3 миллиард тенкӗ ыла укҫа илнӗ.
Программа пирӗн патра 2020 ҫултанпа ӗҫлет. Россельхозбанкӑн специалисчӗсем сӑнанӑ тӑрӑх, Ҫӗрпӳ, Вӑрнар тата Шупашкар муниципаллӑ округӗсенче пурӑнакансем округӗсенче пурӑнакансем ял ипотекипе ыталах усӑ курнӑ.
Хула ҫумӗнче ҫурт туянакансенчен ытларахӑшӗ — ҫамрӑксем. Вӗсем хулара хваттер туяниччен ялта ҫут-йӗр ҫавӑрма кӑмӑллаҫҫӗ. Экспертсем шухӑшланӑ тӑрӑх, ку вӑл ҫӑмӑллӑхлӑ кредит панипе ҫеҫ мар, ялта инфраструктура вӑйлӑ аталаннипе те ҫыхӑннӑ. Кӑҫал Чӑваш Енри ял территорийӗсене аталантарма хыснаран 10 млрд тенкӗ уйӑрма палӑртнӑ. Ку цифрӑна республикӑн вице-премьерӗ — ял хуҫалӑх министрӗ Сергей Артамонов асӑнса хӑварнӑ.
Ҫӑмӑллӑхпа паракан ял хуҫалӑх ипотекипе усӑ куракансен пирвайхи взноса унчченхи пек 30 процент тӳлемелле мар, 20 процент ҫеҫ кирлӗ.
Ҫӑмӑллӑхлӑ программа ҫӗршывӗпех пурнӑҫланать. Пирӗн тӑрӑхра пурӑнакансем те ун пек майпа 2020 ҫултанпа усӑ курма пултараҫҫӗ. Ҫав вӑхӑтра 1500 ҫемье хӑйӗн ҫурт-йӗр условине лайӑхлатма пултарнӑ. Ҫемьсем вӑтамран 3,5 миллион тенкӗ кредит илнӗ. Чи пысӑк кредит виҫи — 12 миллион тенкӗ.
Ҫӑмӑллӑхлӑ ипотека ставки ҫӗршывра 3 процентпа танлашать пулсан, Чӑваш Енре пурӑнакансенчен хӑшӗсен унран та сахалрах тӳлемелле. Сӑмахран, ятарлӑ ҫар операцине хутшӑнакансен ҫемйисен, нумай ачаллисен, ялти ҫамрӑк специалистсен — 0,1 процент; агропромышленность комплексӗнче тӑрӑшакансен — 0,5 пооцент.
Патӑрьелти шыв ыйтӑвӗ ҫивӗччине РФ Следстви комитечӗн председателӗ Александр Бастрыкин та пӗлет. Ку ыйтӑва татса парассине вӑл хӑй тӗрӗслесе тӑма шантарнӑ.
Патӑрьелти шыв ыйтӑвӗпе ҫыхӑннӑ видеона раштав уйӑхӗн 18-мӗшӗнче вырӑнти хастарсем вырнаҫтарнӑ. Вӗсем ӗнентернӗ тӑрӑх, вырӑнти тӳре-шара ҫивӗч ыйтӑва татса пама васкамасть. Нумай хваттерлӗ икӗ ҫуртра тӑлӑхсем те пурӑнаҫҫӗ, ачаллӑ ҫемьесем те.
Ыйту епле тытӑлса пӗтнине асӑннӑ органӑн республикӑри управленийӗн ертӳҫин Александр Полтининӑн Александр Бастрыкина пӗлтермелле.
Чӑваш Енри ял хуҫалӑх предприятийӗсенче кондициллӗ вӑрлӑх нумайланнӑ. Пӗлтӗрхи раштавӑн 1-мӗшӗ тӗлне илсен ун пек паха вӑрлӑх мӗнпур вӑрлӑхран 68 проценчӗ чухлӗ пулнӑ, халӗ вара — 76 процент.
Ял хуҫалӑх предприятийӗсемпе фермер хуҫалӑхӗсенче пӗрчӗллӗ тата пӑрҫа йышши культурӑсен вӑрлӑхӗ 50,9 пин тонна пур, е ҫураки валли кирлинчен — 106 процент.
«Россельхозцентр» предприяти ӗҫченӗсем 34,3 пин тонна вӑрлӑха тӗрӗсленӗ.
«Ҫураки валли кондициллӗ вӑрлӑх шучӗ ӳссе пырать. Паха вӑрлӑх акса хӑварсан тухӑҫ та пысӑк пулӗ», – тенӗ республикӑн ял хуҫалӑх министрӗ Сергей Артамонов.
Вӑрлӑха хатӗрлессипе лайӑххисен шутӗнче — Ҫӗмӗрле муниципаллӑ округӗнчи (100%) тата Ҫӗрпӳ округӗнчи (99%) хуҫалӑхсем.
Пушкӑртстанри Чанлӑ районӗнчи Норовка ялӗнче «Хунав» театр Зинаида Сурпанӑн «КГБ-Крахьяни» камитне лартнӑ.
Зинаида Сурпан (Семенова) Пушкӑртстанри Федоровка районне кӗрекен Ашкатар ялӗнче ҫуралнӑ. Ҫтерлӗри культурӑпа ҫут ӗҫ техникумӗнчен вӗренсе тухнӑ. Халӗ вӑл Ашкатарти Культура ҫуртӗнче илемлӗх ертӳҫинче вӑй хурать, юрӑпа ташӑ ушкӑнне ертсе пырать. Пушӑ вӑхӑтра сӑвӑсем, пьесӑсем, интермедисем ҫырать. Унӑн сӑввисем «Ялав», «Тӑван Атӑл» журналсенче пичетленнӗ. Вӑл — «Ан васка, шурӑмпуҫ» кӗнеке (2004) авторӗ.
Шупашкарта республикӑн сывлӑх схылав отралсьне кадрсемпе тивӗҫтерес ыйтӑва сӳтсе явма тӗрлӗ шайри тӳре-шара, пульницӑсен тӗп тухтӑрӗсем тата ыттисем пухӑннӑ.
«Медицинские кадры – стратегический ресурс республики» (чӑв. Медицина кадрӗсем — республикӑн стратегилле хӑвачӗ) стратеги сессийӗнче тухтӑрсемпе тивӗҫтерес ыйтӑва сӳтсе явнӑ.
Ҫӗнӗрен ҫӗнӗ фельшерпа акушер пункчӗсем тӑваҫҫӗ, амбулаторисемпе клиникӑсене юсаса ҫӗнетеҫҫӗ. Анчах тухтӑр ҫук ҫуртӑн усси ҫук.
Чӑваш Ен Элтеперӗ Олег Николаев пухӑннисем умӗнче ҫапларах тӗллев лартнӑ: ялта ФАП туса пӗтрнӗ ҫӗре унта квалификациллӗ пулӑшу пама пултаракан ухтӑрсем пулмалла.
Чӑваш Енӗн Ял хуҫалӑх, Вӗренӳ тата Культура министерствисем, Аграри университечӗ, Хӗрарӑмсен канашӗ пӗр шухӑшлӑ пулса «Лучшие на селе» (чӑв. Ялта чи лайӑххисем) пултарулӑх конкурсене ирттереҫҫӗ. Унта хутшӑнас кӑмӑллисен ӗҫӗсене юпа уйӑхӗн 1-мӗшӗччен йышӑнӗҫ.
«Конкурса кӑҫалхипе иккӗмӗш хутчен ирттеретпӗр. Ӑна ялти пурнӑҫа ӳсекен ӑру хушшинче сарас, ялта та пурӑнма тата ӗҫлеме лайӑххине кӑтартса парас тӗллевпе ирттеретпӗр», – тенӗ ял хуҫалӑх министрӗ Сергей Артамонов.
Конкурс ача пахчине ҫӳрекенсем тата шкул ачисем хушшинче икӗ тапхӑрпа иртет. Малтан — муниципалитет шайӗнче, унтан – республика.
Ачасем роликсем ӳкерсе халӑх тетелне вырнаҫтараҫҫӗ. Ӗҫсемпе #ЛучшиеНаСеле хештегпа шыраса тупмалла.
Красноармейски районӗнчи Янмурҫин ялӗнче вырӑнти хастарсем Этнографи музейӗ уҫнӑ. Вӑл унччен фельдшерпа акушер пункчӗ пулнӑ ҫуртра вырнаҫнӑ.
Этнографи музейне 2020 ҫулта ялти икӗ хӗрарӑм уҫнӑ. Юлия Леонидова тата Апполинария Иванова тӑван ялта авалхи документсене, сӑнӳкерчӗксене, ял историйӗпе ҫыхӑннӑ экспонатсене тирпейлӗн пухса пӗр вырӑнта вырнаҫтарнӑ.
Янмурҫин ялӗнче ФАП-ӑн ҫӗнӗ ҫуртне 2014 ҫулӑн вӗҫӗнче уҫнӑ. Кунти фельдшерпа акушер пункчӗ ҫавӑн пекех Кӗрекаҫ тата Пайсупин халӑхне йышӑнать.
Шупашкарта ҫывӑх вӑхӑтра (02.08.2025 03:00) уяр ҫанталӑк, атмосфера пусӑмӗ 751 - 753 мм, 17 - 19 градус ӑшӑ пулӗ, ҫил 1-3 м/ҫ хӑвӑртлӑхпа хӗвелтухӑҫ енчен вӗрӗ.
| Альберт Канаш, чӑваш сӑвӑҫи ҫуралнӑ. | ||
| Иванов Илья Арсентьевич, чӑваш журналисчӗ ҫуралнӑ. | ||
| Чиндыков Борис Борисович, чӑваш ҫыравҫи ҫуралнӑ. | ||
| Дегтярёв Геннадий Анатольевич, чӑваш чӗлхин тӗпчевҫи ҫуралнӑ. | ||
| Азизов Загид Керимович, географи ӑслӑлӑхӗсен кандидачӗ ҫуралнӑ. | ||
![]() | Пулӑм хуш... |